Vụ tranh chấp đất trạm xăng trước công viên Hoà Thành: Giữ nguyên bản án hành chính sơ thẩm về thu hồi đất

Theo đơn khởi kiện của bà Duyên và lời trình bày của ông Nguyễn Văn An (anh ruột, được bà Duyên uỷ quyền), phần đất có diện tích 181,7m2 thuộc tờ bản đồ số 22, tại địa chỉ A1/12, khu phố 1, thị trấn Hoà Thành mà Chủ tịch UBND huyện Hoà Thành ban hành Quyết định số 293/QĐ-UBND ngày 5.2.2010 (Quyết định số 293) thu hồi có nguồn gốc do mẹ bà Duyên là cụ Huỳnh Thị Hai tạo lập từ năm 1956, để lập Trạm xăng Minh Bạch. Quá trình sử dụng được chính quyền chế độ cũ cấp giấy đất và sau đó được Hội thánh Cao Đài Toà thánh Tây Ninh cấp giấy, nhưng đã thất lạc trong quá trình nộp cho chính quyền để đổi giấy.

Năm 1965, Hội thánh Cao Đài có cấp giấy phần đất cho gia đình bà, nhưng sau đó thu hồi lại chuyển sang hình thức cho thuê đất. Sau 30.4.1975, gia đình bà Duyên sử dụng phần đất trên liên tục đến nay, có đóng thuế sử dụng đất. Năm 1992, bà Duyên hợp tác với Công ty xăng dầu Tây Ninh làm điểm bán xăng.

Quá trình sử dụng, gia đình bà Duyên không bị cơ quan thẩm quyền hoặc chính quyền địa phương xử lý vấn đề gì liên quan đến đất đai. Nhà nước cũng không có văn bản nào quản lý phần đất của gia đình bà. Năm 2004, UBND huyện Hoà Thành thông báo giải toả cây xăng để thi công nâng cấp mở rộng đường 797.

Năm 2006, UBND huyện Hoà Thành ban hành Quyết định số 130/QĐ-UBND thu hồi phần đất có diện tích 181,7m2 do bà Duyên sử dụng với lý do đây là “đất công cộng”. Bà Duyên khiếu nại, UBND huyện Hoà Thành bác đơn, nên bà Duyên tiếp tục khiếu nại lên tỉnh. Sau đó, năm 2010, UBND Hoà Thành thu hồi quyết định trên nhưng cũng ban hành quyết định mới (Quyết định số 293) thu hồi phần đất trên với lý do đất công để làm đường giao thông.

Tại phiên toà phúc thẩm, ông An và luật sư Nguyễn Văn Chất cho rằng, đất gia đình bà Duyên sử dụng ổn định và hợp pháp từ trước ngày giải phóng đến nay, Nhà nước chưa có văn bản pháp lý nào theo đúng trình tự, thủ tục luật định thể hiện là đã quản lý. Ông An cũng cho biết, trước đây ông có văn bản gửi UBND tỉnh đề nghị cung cấp bản sao hồ sơ pháp lý đã hoàn thành việc xác lập sở hữu toàn dân đối với phần đất của bà Duyên sử dụng như Nghị quyết số 23/2003/QH11 và Nghị quyết số 755/2005/NQ-UBTVQH11 quy định, nhưng chưa được cung cấp.

Vì vậy, ông An và luật sư yêu cầu HĐXX và đại diện UBND huyện Hoà Thành nêu rõ căn cứ pháp lý là phần đất của gia đình ông An là thuộc sở hữu toàn dân theo quy định chưa, hồ sơ thể hiện như thế nào? Tuy nhiên, tại phiên toà, ông Phạm Xuân Tùng- Phó Chánh Thanh tra huyện Hoà Thành, tham dự theo uỷ quyền của Chủ tịch UBND huyện Hoà Thành, chỉ giải thích phần đất mà bà Duyên sử dụng, sau năm 1975 được Nhà nước quản lý theo Quyết định số 111/CP ngày 14.4.1997 của Hội đồng Chính phủ về việc quản lý Nhà nước đối với nhà đất cho thuê của tổ chức tôn giáo ở các đô thị và các tỉnh phía Nam.

Mặt khác, ông Tùng cho rằng đất bà Duyên sử dụng chưa hợp pháp vì chưa được cấp giấy CNQSDĐ. Vì vậy, diện tích đất mà bà Duyên sử dụng là đất thuộc sở hữu toàn dân, thuộc diện thu hồi đất không đền bù.

Sau khi xem xét các chứng cứ và quá trình thẩm tra, tranh tụng tại phiên toà, chủ toạ phiên toà nhận định: “Phần đất 181,7m2  có nguồn gốc do Công ty Shell Việt Nam ký hợp đồng thuê đất với Công sản Quốc gia Việt Nam để mở trạm kinh doanh xăng dầu Minh Bạch, do gia đình cụ Huỳnh Thị Hai (mẹ bà Duyên) quản lý.

Năm 1966, Chính phủ Việt Nam Cộng hoà cấp 2.355 ha đất cho Hội thánh Cao Đài Toà thánh Tây Ninh để phục vụ cho việc hành đạo, trong đó bao gồm phần đất của Trạm xăng Minh Bạch. Do đó, để tiếp tục kinh doanh, cụ Huỳnh Thị Hai tiếp tục thuê đất của Hội thánh và gia hạn thuê nhiều lần.

Năm 1974, Hội thánh Cao Đài Toà thánh Tây Ninh liên tiếp ban hành 6 văn bản buộc bà Hai di dời trạm xăng trả lại đất thuê do hết thời hạn thuê và thời hạn gia hạn, nhưng bà Hai không chấp hành cho đến ngày 30.4.1975. Sau năm 1975, phần đất Trạm xăng Minh Bạch được Nhà nước quản lý theo Quyết định số 111 của Hội đồng Chính phủ về việc quản lý Nhà nước đối với nhà đất cho thuê của tổ chức tôn giáo ở các đô thị và các tỉnh phía Nam.

Năm 1991, UBND huyện Hoà Thành đã bàn giao phần đất trên cho Công ty Vật tư tổng hợp Tây Ninh, đổi tên là Cửa hàng xăng dầu số 26, bà Duyên là nhân viên của Công ty, tiếp tục bán hàng tại Cửa hàng xăng dầu số 26. Từ thời điểm đó cho đến khi UBND huyện Hoà Thành thu hồi đất, gia đình bà Duyên có nộp thuế sử dụng đất nhưng không đủ điều kiện để kê khai đăng ký cấp quyền sử dụng đất theo quy định của pháp luật đất đai, do bà Duyên chỉ là người quản lý cửa hàng xăng dầu của Công ty xăng dầu Tây Ninh.

Mặt khác, phía bà Duyên không đưa ra những chứng cứ chứng minh mẹ bà và bản thân bà là chủ sử dụng hợp pháp đối với phần diện tích đất trên, cũng như không chứng minh được việc chính quyền chế độ cũ và Hội thánh Cao Đài Tây Ninh đã cấp giấy đất cho bà Hai. Việc bà Duyên dựa vào quá trình sử dụng đất để cho rằng gia đình bà là chủ sử dụng đất và đòi bồi thường là không có căn cứ”.

Thẩm phán Mai Văn Triến khẳng định: Theo hồ sơ địa chính lập năm 1989, phần đất này thuộc loại đất chuyên dùng, hiện trạng đất nằm trong khu bố trí các công trình công cộng của Hội thánh Cao Đài trước đây và sau này chính quyền địa phương vẫn giữ nguyên quy hoạch là đất chuyên dùng sử dụng xây dựng công trình giao thông công cộng.

Do trước đây chưa có điều kiện thực hiện hệ thống giao thông và công trình công cộng nên vẫn để gia đình bà Duyên sử dụng. Năm 2001, UBND tỉnh phê duyệt dự án nâng cấp, mở rộng đường 797, đoạn từ cửa số 1 chợ Long Hoa đến Báo Quốc Từ và dự án cải tạo sân vận động Hoà Thành, thửa đất có diện tích 181,7m2 có một phần thuộc đường 797 và một phần thuộc hành lang của Trung tâm Văn hoá thể thao - Công viên Hoà Thành.

Do đó, UBND huyện Hoà Thành ban hành Quyết định số 293/QĐ-UBND ngày 5.2.2010, thu hồi phần đất trên là có căn cứ, quy định tại Khoản 1 và điểm a Khoản 6 Điều 38 Luật Đất đai.

Hiện trạng Cửa hàng xăng dầu số 26 có một phần nhà tạm của bà Duyên và mái che, dưới mặt đất có 5 bồn chứa xăng dầu và hệ thống ống dẫn xăng dầu của Công ty xăng dầu Tây Ninh. Tài sản tại Cửa hàng xăng dầu đã có trên đất từ trước nhưng việc sử dụng đất không phù hợp với quy hoạch của địa phương và không đủ điều kiện cấp giấy CNQSDĐ theo quy định của Luật Đất đai, do đó UBND Hoà Thành không thực hiện việc bồi thường về đất cũng như tài sản trên đất là có căn cứ theo quy định tại điểm e Khoản 1 Điều 43 Luật Đất đai.

Từ những căn cứ trên, HĐXX tuyên không chấp nhận yêu cầu kháng cáo, giữ nguyên Bản án hành chính sơ thẩm số 01/2013/HCST ngày 1.10.2013 của TAND huyện Hoà Thành.

Theo Baotayninh.vn